De wereld van de consultant wordt gedomineerd door trends en guru’s.
Teaming is op dit moment Trending. De “klassieke” visie op teamwerk is dat het vraagt om een stabiel team dat tijd krijgt om zich te ontwikkelen. Maar heel veel teams krijgen die kans tegenwoordig niet. Harvard hoogleraar Amy Edmonson draait het om en kijkt waarom teams succesvol zijn die juist niet die stabiliteit kennen. Daarbij zijn volgens haar drie voorwaarden van belang:
- Er moet een duidelijk toekomstbeeld zijn
- Er moet psychologische veiligheid zijn
- Leiders moeten het goede voorbeeld geven in alles: luisteren, hulp vragen, complimenten geven, mensen binnen het team houden en dominante mensen waar nodig blokken.
Wat ik zelf altijd interessant vind is dat trends heel vaak niet echt nieuw zijn. Een bestaand idee komt alleen op een zodanig manier onder de aandacht dat het ineens voor iedereen het ei van Columbus blijkt. Dat heb ik ook bij Teaming.
In 1988 is het boekje Elfsteden Management uitgegeven bij uitgeverij van Wijnen in Franeker. De Elfstedentocht is het klassieke voorbeeld van een opdracht die onder de meest extreme omstandigheden tot stand komt. Het is nooit zeker wanneer deze komt en niet eens zeker of deze in een bepaald jaar komt. De dag van de tocht is pas enkele dagen van tevoren bekend. Een voorwaarde is dat er op 200 kilometer ijs door een grote groep mensen kan worden geschaatst. Maar er is niemand die overzicht kan houden over iedere meter, dus is er sprake van delegatie en gedeelde verantwoordelijkheid. Als de omstandigheden goed zijn dan wordt in 48 uur de gehele organisatie opgebouwd. Het is voor iedereen duidelijk wat het einddoel is en alleen als iedereen zijn bijdrage levert gaat het goed. En iedereen richt zich naar dit ene doel: de vrijwilligers van de vereniging, de toer en wedstrijd schaatsers, het publiek, de horeca, de opvang gezinnen, de dweil orkesten, politie, brandweer, ambulance, EHBO, de (inter)nationale media. Daarmee is ruim voldaan aan de 1e voorwaarde van Edmonson. Of er ook aan voorwaarde 2 is voldaan is moeilijk te beoordelen. Ik denk dat er gewoon geen tijd is om er zelfs maar over na te denken. Onder druk wordt alles vloeibaar. Met betrekking tot voorwaarde 3 denk ik dat het er veel meer om draait dat mensen verantwoordelijkheid krijgen en daarnaast het regel vermogen om te dealen met de problemen waar ze mee te maken krijgen. De rol van de leider is volgens mij ook veel minder belangrijk dan voorwaarde 3 doet vermoeden. Luisteren, hulp vragen, complimenten geven, mensen binnen het team houden en dominante mensen waar nodig blokken is iets waar iedereen op het moment dat het nodig is zijn steentje aan bijdraagt. Ik denk dat het leiderschap in een dergelijke organisatie eerder is te omschrijven als fluïde.
De vraag is overigens hoe nuttig dit allemaal is. Weinig projecten lijken op de Elfsteden tocht. En heel veel projecten zullen niet aan de 3 voorwaarden van Edmonson voldoen. Misschien komt het dan toch wel neer op de lessen in Winnie-de-Poeh en Management uitgegeven bij Sirius en Siderius: Doelen stellen, Organiseren, Motiveren, Mensen ontwikkelen, Communiceren en Meten en analyseren.